Prezentowana treść powstała dzięki współpracy z seksoteka.pl
Artykuł 148 kodeksu karnego skupia się na kwestii pozbawienia życia człowieka. Opisuje szczegółowo kary, jakim podlega sprawca oraz jakie czynniki wpływają na zmniejszenie lub zwiększenie wyroku.
Jak brzmi art. 148 kodeksu karnego?
„§ 1. Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
§ 2. Kto zabija człowieka:
1) ze szczególnym okrucieństwem,
2) w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem,
3) w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie,
4) z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych,
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
§ 3. Karze określonej w § 2 podlega, kto jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę lub był wcześniej prawomocnie skazany za zabójstwo.
§ 4. Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.”
Znaczenie artykułu 148 kodeksu karnego
Do jednego z najważniejszych dóbr, jakie posiada człowiek, należy ludzkie życie i zdrowie. Podlega ono szczególnej ochronie prawnej na każdym etapie. Na ten temat można szerzej przeczytać w dziewiętnastym rozdziale kk. Są tam także szczegółowo opisane kary za poszczególne z kilkunastu typów czynów, jakie są wymierzone w pozbawienia życia lub uszczerbek na zdrowiu.
Najważniejsze przestępstwa są zawarte w art. 148 kk. Pierwszy paragraf skupia się przede wszystkim na odpowiedzialności za podstawowy typ zabójstwa. Sprawca może zostać skazany na karę pozbawienia wolności od ośmiu do piętnastu lat, dwudziestu pięciu lat (ten okres na gruncie prawa różni się od wcześniej wspomnianego) albo dożywotniego pozbawienia wolności. Wiele tutaj zależy od wagi popełnionego czynu.
W drugim i trzecim paragrafie wyszczególnione są zabójstwa o większej wadze, które często nazywa się morderstwem. Chodzi tutaj o sytuacje zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem, związane z wzięciem zakładnika, rozbojem czy gwałtem, motywem, który zasługuje na potępienie szczególnie, a także w przypadku użycia broni palnej i materiałów wybuchowych. Dotyczy to także osób, które zabiły więcej niż jedną osobę albo już wcześniej podlegały prawomocnemu skazaniu za zabójstwo, zabójstwo funkcjonariusza publicznego, co zostało popełnione podczas pełnienia przez niego obowiązków służbowych, jakie wiązały się z ochroną bezpieczeństwa ludzi, porządku i ochroną bezpieczeństwa ogólnie. W takiej sytuacji sprawca musi liczyć się z wyrokiem nie krótszym niż pozbawienie wolności na okres minimum 12 lat, 25 lat albo dożywotniego pozbawienia wolności.
Za to czwarty artykuł skupia się już na sprawcy, który zabił człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami. W takiej sytuacji przestępca może się spodziewać wyroku pozbawienia wolności na okres od 1 roku do 10 lat.
Czym jest zabójstwo?
Zabójstwo jest uznawane za przestępstwo, w wyniku którego dochodzi do zabicia człowieka. Osoba, która tego dokonuje podlega karze i kwalifikuje się pod osąd kodeksu karnego.
Czy zabójstwo musi być umyślne?
Według prawa zabójstwo nie jest w stanie iść w parze z nieumyślnością. Można je popełnić jedynie w zamiarze ewentualnym (sprawca godzi się na to, że może dojść do zabicia ofiary w wyniku popełniana innego czynu zabronionego, np. podczas włamania, kradzieży lub gdy jedna osoba chroni drugiej, pierwotnej ofiary sprawcy) lub bezpośrednim (sprawca umyślnie zakłada, że pozbawi inną osobę życia).
Nieumyślność może być jedynie uznawana podczas śmierci innej osoby. Ktoś może bowiem nieumyślnie doprowadzić do śmierci.
Człowiek jednak odpowiada za zabójstwo, gdy jego czyn mógł doprowadzić do skutku śmiertelnego u drugiej osoby. Sprawca zatem zamierza pozbawić kogoś innego życia i jest to jego główny cel działania. Żeby jednak określić, jakie są powiązania między śmiercią, a zamiarem jej spowodowania, zawsze trzeba poddać dokładnej analizie całą sytuację, razem z okolicznościami podmiotowymi i przedmiotowymi, jakie towarzyszyły temu zajściu.