Art. 190 kk przybliża pojęcie groźby karalnej. Tutaj można się dowiedzieć, dlaczego jest uznawana za przestępstwo, co za nią grozi, w jakiej sytuacji mówimy o groźbie karalnej. I o tym będzie poniższy artykuł.
Jak brzmi art. 190 kodeksu karnego?
„§ 1. Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.”
Art. 190 kk, czyli groźba karalna jako przestępstwo w świetle kodeksu karnego
W wyżej wspomniany artykule została zaprezentowana groźba karalna jako przestępstwo. Zgodnie z powyższym zapisem każdy, kto grozi innej osobie podlega odpowiedzialności karnej w wyniku popełnienie przestępstwa. Jednocześnie należy zauważyć, że nie każda groźba zostanie uznana za przestępstwo, a jedynie taka, która zapowiada, że druga osoba zamierza dokonać konkretnej zbrodni.
W takim razie warto przytoczyć przykłady, kiedy groźba nie będzie uznawana za przestępstwo. Chodzi tutaj o:
- Wykroczenia – sprawca może np. grozić, że dokona zniszczenia jakiejś rzeczy, a jej wartość nie przekracza wysokości ¼ minimalnego wynagrodzenia
- Naruszanie reguł np. prawa cywilnego, gdy sprawca grozi, że nie zamierza wykonać umowy.
W jakich sytuacjach za to mamy do czynienia z groźbą postrzegają jako realne przestępstwo:
- Gdy sprawca zamierza działać jawnie na szkodę poszkodowanego lub na szkodę osoby, która jest najbliższa pokrzywdzonemu
- Sprawca może grozić jednej osobie lub grupie osób
- Sprawca może być jedna osobą lub grupą osób
- Sprawca musi mieć bezpośredni wpływ na życie poszkodowanego
Groźby karalne, a obawy pokrzywdzonego
W sytuacji, gdy ofiara czuje obawy, sprawcy można przypisać przestępstwo groźby karalnej z art. 190 kk. Jednak nie dzieje się tak w każdej sytuacji. Postępowanie musi wzbudzać w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę o to, że groźba zostanie zrealizowana przez sprawcę. Co oznacza uzasadniona? Oznacza to, że obawa jest obiektywna, a nie subiektywna. Nie może być zatem wynikiem szczególnej łatwowierności, lękliwości czy wrażliwości pokrzywdzonego.
Sąd lub prokurator, rozpatrują dane zachowanie sprawcy, będą zawsze zastanawiać się nad tym, czy dana groźba jest w stanie wywołać lęk lub poczucie zagrożenia u przeciętnej osoby w konkretnych okolicznościach.
Ważne jest jednak to, że nie ma najmniejszego znaczenia, czy sprawca rzeczywiście jest w stanie spełnić swoją groźbę czy nie. Liczy się jedynie uzasadnione przekonanie pokrzywdzonego, że może dojść do realizacji danej groźby, przez co czuje w się zagrożony. Właśnie dlatego, sprawca może jedynie bronić się tym, że będzie szczególnie kładł nacisk na to, że groźba nie jest realna, a sam pokrzywdzony miał co do tego odpowiednią wiedzę.
Umyślność groźby karalnej
Groźba karalna nie jest w stanie zostać wykonania nieumyślnie. W takiej sytuacji strona oskarżająca musi wykazać, że sprawca posiadał miał jakiś szczególny powód, motyw, by dokonywać groźby. Nie ma znaczenia to, czy rzeczywiście zamierzał ją spełnić, ale że wyartykułował ją względem ofiary.
Jak wygląda groźba karalna?
Groźba karalna może być wyrażona w różny sposób, np. gestem, pismem, słowem itd.
Jakie kary obowiązują?
Według zapisów w art. 190 kk groźbę karalną karze się karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do dwóch lat. Może zatem dojść także do zastosowania warunkowego umorzenia postępowania, a kara pozbawiania wolności może zostać warunkowo zawieszona.
Organy ścigane bez wniosku pokrzywdzonego nie są zobowiązane do żadnych czynności związanych z podjęciem i prowadzeniem postępowania w tej kwestii. Po stronie pokrzywdzonego leży złożenie wniosku w odpowiednim miejscu i zgłoszenie zaistniałej sytuacji razem z dowodami. Wtedy dopiero organy ścigania mogą zabrać się za prowadzenie postępowania wobec prawdopodobnego sprawcy. Warto zatem uważać na kontakty z sąsiadami, by nie doszło przypadkiem do groźby karalnej.