Art. 86 kodeksu wykroczeń przybliża nam kwestię wypadków z udziałem pojazdów mechanicznych. Mówi o tym, na czym konkretnie polega kolizja, a także, jakiej karze może podlegać sprawca zależnie od popełnionego wykroczenia.
Jak brzmi zapis w art. 86 kw?
„§ 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.
§ 2. Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w § 1, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.”
Czy jest kolizja?
Jest to potoczne określenie, które prawnie nie posiada żadnej definicji. Jednak mówi się o niej w sytuacji, gdy dojdzie do uszkodzenia lub zetknięcia się samochodów, do czego doszło na skutek niezachowania należytej ostrożności przez kierowców. Dodatkowo mamy tutaj na myśli: uderzenie w zwierzę, potrącenie pieszego, zdarzenie z udziałem rowerzysty lub innego uczestnika ruchu drogowego oraz inne sytuacje drogowe.
Kolizja drogowa jest zdarzeniem, które pociągnęło tylko straty materialne, a wypadek drogowy także odiety w ludziach.
Odpowiedzialność za wykroczenie z art. 86 kw a pieszy
Może jej podlegać także pieszy w niektórych sytuacjach, np. gdy nagle wtargnie na jednię, a kierowca będzie zmuszony do wykonania manewrów, których normalnie nie musiałby wykonywać np. zmiana pasa ruchu, nagłe hamowanie, dzięki czemu nie dochodzi do zderzenia z pieszym, ale może dojść do uszkodzenia pojazdu. Nie chodzi tutaj jednak o kolizję drogową, ale o stworzenie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Zachowanie należytej ostrożności
Na podstawie art. 86 kw ustala się, czy sprawca zachował należytą ostrożność, jaka była konieczna w danej sytuacji, czy też nie. Chodzi bowiem o to, że każdy uczestnik ruchu drogowego musi zachować ostrożność (postępować uważnie, przezornie i dostosowywać się do sytuacji na drodze), a w niektórych sytuacjach szczególną ostrożność (większą niż zwykle).
Powszechne jest to, że jeśli inny uczestnik ruchu drogowego przekroczy przepisy, to osoba przestrzegająca przepisów jest zwolniona z odpowiedzialności np. gdy zrobiła wszystko, co w jej mocy, by zapobiec niebezpieczeństwu.
Bezpieczna prędkość to taka, która bierze pod uwagę wszelkie panujące na drodze warunki, a kierowca w razie potrzeby będzie w stanie zatrzymać się przed przeszkodą.
Poruszanie się drogą z pierwszeństwem przejazdu nie sprawia, że kierowca nie musi zachowywać szczególnej ostrożności.
Jest kilka zasad, o których powinien pamiętać każdy kierowca:
- Zasady dotyczące wyprzedzania
- Zasady dotyczące omijania, cofania i wymijania
- Zasady dotyczące zmiany kierunku jazdy i pasa ruchu
- Zasada prędkości bezpiecznej
- Zasady dotyczące włączania się do ruchu
- Zasada ograniczonego zaufania
- Zasady dotyczące zatrzymywania i postoju
- Zasady dotyczące holowania pojazdu
- Zasady dotyczące jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza
- Zasady dotyczące krzyżowania się kierunków ruchu.
Czym jest wypadek?
Wypadek jest uznawany za przestępstwo w sytuacji gdy doszło do przynajmniej średniego uszczerbku na zdrowiu osoby pokrzywdzonej.
W każdej sytuacji sąd rozważa, czy zaistniał związek przyczynowy między naruszeniem przepisów a kolizją drogową. Nie chodzi tutaj o czasowe lub miejscowe następstwo wydarzeń, lecz powiązanie wypadku drogowego z naruszeniem przepisów o ruchu drogowym, co miało miejsce wcześniej.
W niektórych sytuacjach wina jest oczywista. Są to:
- Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub środków odurzających – sąd jednak musi ustalić, że miało to bezpośredni wpływ na wypadek drogowy;
- Poruszanie się niesprawnym pojazdem – np. brak sprawnych świateł drogowych czy kierunkowskazów, co stanowi realne zagrożenie. Z tego powodu obowiązuje zawsze zasada ograniczonego zaufania.
- Nierespektowanie zasad bezpieczeństwa przez prowadzącego pojazd.