Uczestnictwo w postępowaniach sądowych nie zawsze ma charakter obowiązkowy. Dowiedz się w jakich przypadkach musisz stawić się na rozprawie.
Obowiązek stawiennictwa w posiedzeniu lub rozprawie w sądzie będzie niejednokrotnie zależał od charakteru w jakim dana osoba ma się stawić. W niektórych sytuacjach stawiennictwo będzie miało charakter obowiązkowy, w innych niekoniecznie. Zasadą wg której należy się kierować jest dokładne zapoznanie się z treścią pisma skierowanego z sądu.
Kiedy obecność na rozprawie sądowej jest obowiązkowa?
W piśmie jakie dana osoba otrzymuje z sądu jest wskazane czy ma ona obowiązek osobistego stawiennictwa na rozprawie lub posiedzeniu. W przypadku wezwania stawiennictwo najczęściej ma charakter obowiązkowy, w przypadku zawiadomienia takiej konieczności z reguły nie ma.
Osoba występująca w charakterze świadka, która zostaje wezwana na przesłuchanie przez sąd lub prokuraturę jest zobowiązana do stawienia się na wezwanie o ile zostanie o nim prawidłowo powiadomiona. W przypadku nieobecności, mogą w stosunku do świadka zostać wyciągnięte ustawowo przewidziane konsekwencje. W niektórych przypadkach można usprawiedliwić swoją nieobecność poprzez podanie przyczyny niestawiennictwa. Wówczas zostaje wyznaczony nowy termin wykonania czynności z udziałem świadka.
Osoba będąca pokrzywdzoną w procesie z reguły nie ma obowiązku osobistego stawiennictwa na rozprawie. Od tej zasady istnieją jednak dwa wyjątki i zaliczyć do nich należy wezwanie sądu do osobistego stawiennictwa oraz wezwanie na rozprawę jeśli pokrzywdzony ma być jednocześnie przesłuchiwany jako świadek.
Co ważne, osoba występująca w procesie jako oskarżona jest zobligowana do uczestnictwa przez cały czas. Może on oczywiście wyrazić zgodę na przeprowadzanie rozprawy bez jego obecności, zwłaszcza w przypadku uprzedniego złożenia wyjaśnień. Jeśli jednak obecność oskarżonego sąd uzna za niezbędną może wówczas zarządzić zatrzymanie oraz przymusowe doprowadzenie takiej osoby.
Niemożność stawiennictwa w sądzie – co zrobić?
Wiele osób zastanawia się co zrobić w sytuacji jeśli została wezwana do sądu a nie może z różnych przyczyn się stawić. W takiej sytuacji, żeby uniknąć odpowiedzialności karnej, powinna złożyć wyjaśnienie o przyczynach nieobecności. Brak stawiennictwa w wyznaczonym terminie powinien być poparty odpowiednimi dokumentami lub zaświadczeniami np. wydanymi przez lekarza sądowego (jeśli przyczyną braku obecności jest choroba). Ma to szczególne znaczenie w przypadku spraw karnych.
W postępowaniu cywilnym skutkiem braku obecności strony jest pominięcie jej zeznań. Jeśli natomiast dana osoba miała występować w charakterze świadka sąd oprócz kary grzywny może zarządzić także przymusowe doprowadzenie takiej osoby.
Pełnomocnictwo a uczestniczenie w postępowaniu sądowym
Obowiązkowe stawiennictwo w postępowaniu sądowym ma pozwolić na całościowy ogląd na sprawę oraz wydanie jak najbardziej sprawiedliwego wyroku. Brak osobistego stawiennictwa może być usprawiedliwiony, jednak warto wiedzieć też, że istnieje możliwość (w niektórych szczególnych i nadzwyczajnych sytuacjach) ustanowienie pełnomocnika, który osobę wezwaną będzie skutecznie i pełnoprawnie reprezentował. Pełnomocnictwo takie może być ustanowione jeśli wystąpi szczególna przesłanka uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca stawienie się na rozprawie. Najczęściej dotyczy to poważnej choroby, która zostanie potwierdzona odpowiednim zaświadczeniem lekarskim.
Pełnomocnictwo jest także możliwe w przypadku konieczności reprezentowania strony np. w sprawach przed sądem pracy, dotyczącym ustalenia prawa do emerytury czy spraw związanych z przywróceniem do pracy.